«ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΖΗΤΗΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑΣ»- ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ

ΒΑΣΙΚΟ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΠΛΑΣΙΟ

·        ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ

·         ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ

·        ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ

Νικολούδη Τριανταφυλλιά

Συντονίστρια Εκπαιδευτικού έργου

Προσχολικής Εκπαίδευσης

4^ο ΠΕ.Κ.Ε.Σ. Αττικής

Απώτερος στόχος της  Σύγχρονης Παιδαγωγικής: Με την ανάπτυξη στρατηγικών, δεξιοτήτων και στάσεων, να οδηγηθούν τα παιδιά στην αυτορ- ρυθμιζόμενη  μάθηση. Αυτές οι στρατηγικές-δεξιότητες και στάσεις  καθιστούν τα παιδιά  ικανά να προγραμματίζουν, να καθοδηγούν, να ελέγχουν και να αξιολογούν.

Πάντα πρέπει να τίθενται τα ερωτήματα:

-          Ποιος παιδαγωγεί;

-          Ποιος μαθαίνει;

-          Για ποιο σκοπό;

-          Με ποιο περιεχόμενο;

-          Με ποια μέσα και σκοπούς;

-          Σε ποια κοινωνικά πλαίσια;

ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ

v  Παιδοκεντρική διάσταση στην εκπαίδευση.

Από τη μαθητοκεντρική εκπαίδευση, με επίκεντρο το μαθητή, οδηγούμαστε στην παιδοκεντρική και εστιαζόμαστε στο παιδί. Αναφερόμαστε πλέον για κάλυψη αναγκών και ενδιαφερόντων, για αξιοποίηση των εμπειριών κι όχι για καθήκοντα και υποχρεώσεις.  Αντί για «σχολειοποίηση» του παιδιού, έχουμε «παιδοποίηση» του σχολείου.  

Σύμφωνα με την παιδοκεντρική διάσταση, έχουμε:

·         Παροχή δυνατοτήτων επιλογής στα παιδιά ( ο εκπαιδευτικός  δίνει την ευκαιρία στα παιδιά να αποφασίσουν μόνα τους, ποια από τις προτάσεις  που τους κάνει, επιλέγουν να ακολουθήσουν). 

·         Εμπλοκή των μαθητών στον προγραμματισμό (ο εκπαιδευτικός θέτει τα γενικά πλαίσια, αλλά δίνει στα παιδιά τη δυνατότητα νε συμμετέχουν στον προγραμματισμό).

·         Αυτο-αξιολόγηση (ο εκπαιδευτικός δίνει τη δυνατότητα  στα παιδιά να αξιολογούν τη δουλειά τους).

v  Αρχή της Αυτενεργούς Μάθησης

 Βασική  Αρχή του σχολείου εργασίας (Dewey). Άμεσα  συνδεδεμένη με τις αρχές της Παιδοκεντρικότητας και της Συνδιερεύνησης.  Ενεργή συμμετοχή των παιδιών στον προγραμματισμό, στην αναζήτηση πηγών και πληροφοριών, στην επεξεργασία, στην παρουσίαση. Επιλέγουν, επεξεργάζονται και συμπεραίνουν.

v  Αρχή της Συνδιερεύνησης

Α) Αρχή της Διερεύνησης (παροχή κινήτρων- εποικοδομητισμός- ενεργός ρόλος του παιδιού).

Β) Αρχή της Συλλογικής δράσης (αποδοχή του ‘άλλου’, ανταλλαγή ιδεών, συλλογικά προγραμματισμένη δράση).

v  Αρχή της Παροχής Πληροφοριών

Ο εκπαιδευτικός παρέχει τις απαραίτητες πληροφορίες, προκειμένου να αποτελέσουν το πρωτογενές υλικό, από το οποίο θα οικοδομήσουν τη γνώση.

v  Αρχή της Ολιστικής Προσέγγισης

Θα πρέπει το παιδί νε εμπλακεί στο σύνολό του κι όχι τμηματικά. (δηλαδή γνωστικά, συναισθηματικά, κινητικά, κ.λ.π.)

v  Αρχή της Παιδαγωγικής του «Λάθους»

Γίνεται αξιοποίηση του «λάθους», των παιδιών, ώστε να οικοδομηθεί η γνώση τους και να οδηγηθούν  στο «σωστό». Για να γίνει αυτό αντιληπτό, θα πρέπει να τους δοθεί η ευκαιρία να δουν και μια διαφορετική εκδοχή.

v  Αρχή της Παροχής ίσων ευκαιριών.

Σε όλα τα παιδιά, ανεξαρτήτου γλωσσικού-οικονομικού-κοινωνικού επιπέδου θα πρέπει να δίνονται ίσες ευκαιρίες παροχής εκπαίδευσης και πρόσβασης στη γνώση.

ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ

v  Έμφαση όχι στο τι  θα μάθουν τα παιδιά, αλλά στο πώς θα το μάθουν.

v   Αλληλοσυμπλήρωση και αλληλεπίδραση μεταξύ ατομικότητας και ομαδικότητας. (Το ομαδικό δεν καταργείται από το ατομικό και το αντίστροφο).

v  Έμφαση στη διαδικασία κι όχι στο αποτέλεσμα.

v  Σταδιακή οικοδόμηση της  γνώσης.

v  Ενίσχυση των κοινωνικών  αλληλεπιδράσεων και λήψη υπόψη του κοινωνικοπολιτισμικού πλαισίου των παιδιών.

v  Έμφαση στην καλλιέργεια της επικοινωνίας μεταξύ των παιδιών και μεταξύ των παιδιών και του εκπαιδευτικού.

v  Καλλιέργεια της κριτικής σκέψης.

v  Ενίσχυση της πρωτοβουλίας, της αυτονομίας,  της κριτικής σκέψης, ώστε να  γίνουν ενεργοί πολίτες.

v  Ενίσχυση της αυτο-έκφρασης και καλλιέργεια τη δημιουργικότητας.

v  Ενίσχυση της αυτο-εκτίμησης.

v  Καλλιέργεια της συνεργατικότητας, της  ανταλλαγής απόψεων, της αποδοχής του ‘άλλου’.

v  Ένταξη των πολιτισμικά και γλωσσικά ‘άλλων’ παιδιών.

v  Διαφοροποίηση- Πολλαπλότητα του ρόλου του εκπαιδευτικού.

v   Άνοιγμα του σχολείου προς την κοινωνία – Συνεργασία με την οικογένεια

ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ

v  Επιλογή δραστηριοτήτων που να έχουν νόημα για τα παιδιά.

v  Παροχή κινήτρων

v  Αξιοποίηση του ενδιαφέροντος και των εμπειριών (προϋπάρχουσα γνώση)  των παιδιών

v  Δημιουργία  κατάλληλου περιβάλλοντος πλούσιου σε ερεθίσματα.

v  Ομαδοσυνεργατική μέθοδος

v  Παιχνίδι.

v  Ενίσχυση- Καλλιέργεια της επικοινωνίας (λεκτική- μη λεκτική, τεχνολογία)

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Goelich,M (2003).Παιδοκεντρική Διάσταση Στη Μάθηση. Αθήνα: Τυπωθήτω

Katz,L, Chard,S (2011) . Η Μέθοδος  Project: Η ανάπτυξη της κριτικής σκέψης και της δημιουργικότητας των παιδιών της προσχολικής ηλικίας. Αθήνα: Διάδραση.

 Κόπτσης, Α. (2009). Βασικές αρχές της σύγχρονης ∆ιδακτικής και εφαρµογή τους στη µεθοδολογία Project, στο

http://www.pi-schools.gr/download/publications/epitheorisi/teyxos15/016-028.pdf

Σπυρόπουλος, Τ. ( Η παιδαγωγική διάσταση της παιδαγωγικής του Célestin Freinet

και τα Δικαιώματα του Παιδιού ως πλαίσιο εκπαιδευτικού προβληματισμού, στο https://docplayer.gr/10595533-I-paidokentriki-diastasi-tis-paidagogikis-toy-celestin-freinet-kai-ta-dikaiomata-toy-paidioy-os-plaisio-ekpaideytikoy-provlimatismoy.html

Παιδαγωγική ομάδα ‘‘Το Σκασιαρχείο’’ http://skasiarxeio.wordpress.com